|
Getting your Trinity Audio player ready...
|
Yoomu nan yaadadha amantee bar-duree
Waayee kotte-duudaa, gaangoo ilmoo harree
Fagaatee akka hin deemne qalbiin habararee
Qeyetti kan madaqsu waan akka matatii
Qalbii laahsessaa gaangee tibtaabii – diggimtii
Qorichi amanamaan rirriittu eeleeti.
Jedhani dubbatu, jedhanii odeessu
Kanaafuu… gaangeen hardha bitamtee yeroo qeyee geessu
Utuu ooltee hin bulin rirriittu nyaachisu
Madaqoo garraamii akka ishee taasisu.
Rirriittu afaan keenyaan hin baddu jedhama
Akkuma rirrittu naannoftee naannofte, deebitee achuma
Dhorkituu fincilaa ta’uusaatu amanama.
Ija dura maree, qalbiitu takaalama.
Gooftarratti hin kaatu, bar tasa hin finciltu
Naannoftee, naannoftee, achumatti deebiti, akkuma rirriittu.
Kunoo akkasittin tabulaa raazas shee diggimtiin xaxamaa
Qaamashee alangaan reebamaa
Konkonashee fuuloon, afaanshee lugamaan loggomamaa
Takka takkas jaanoo fi baladiin faayamaa
Umriishee guutu saggarti gooftaashee dugadatti baattee
Baachuu dhaa, baatanii saggaaruu dhaa, finciluu eessa yaadattee
Eessaa fincilti, silawoo rirriittu eelee nyaatte.
Kunoo akkasiin gaangoon sun, intalli wadala harree
Qeyee gootaasheerraa hin baddu, qalbiinshee habarare
Hin finciltu, hin ciniintu, hin utaaltu
Hin wareertu hin dammaqxuu,
Kottesheenis gooftaa hin dhiittu
kan itti fe’an baatti amanamaa
Abaaramtitti, ilbisitti magaajitti jedhamaa.
Salphattee, ofiishees, abbaashees tuffachaa
Bara baraan jiraatti ba’aa baachaa
“Abbaankee eenyuu” yeroo gaafatamtu
“Essumikoo fardaam, maal akkam wallaaltuu?” jechaa.
ትዝ ይለኛል አንድ የዱሮ እምነት
የቤት አንስሳ በተለይም የጋማ ከብት
ርቆ እንዳይሄድ አንዳይጠፋ የሚጎትት
መተት ቢጤ፣ ወይም ትብታብ – ወ- ድግምት
በተለምዶ የታማነ አንዱ ብልሃት
ነበር አሉ በቁሎይቱን ማሰሻ ማብላት
ወድያውኑ ተገዝታ ቄዬ የመጣች እለት
እንዳትጠፋ፣ ርቃ እንዳትሄድ፣ እንዳታምጽ የሚገራት
ፍቱን ነበር አሉ ማሰሻ ማጉረስ፤ ማሰሻ ማብላት።
እንዴት ቢባል፣ ልክ እንደ ማሰሻው ዙርያውን አስሳ፣ አስሳ
ዞራ ዞራ እዚያው ናት አሉ ተመልሳ
ያግዳታል አሉ ጌታዋ ላይ እንዳትነሳ።
እና ያቺ በቁሎ ከቁጥጥር ውጭ ሳትወጣ
ወደ ጌታዋ አንድትመለስ ተቆጥባ ከፍርጠጣ
ዞሮ-ዞሮ-እዚያው፣ እንደ ማሰሻ፣ ልክ እንደ ምጣዱ ፎጣ
ዞራ፣ ዞራ፣ ዬትም ግጣ፣ ውኋም ተግታ፣ ሣሩዋን ግጣ።
ከዚያማ ታቡላ ራዛዋን በትብታብ ተተብትባ
አካላትዋን ባለንጋ ተጠብጥባ
አፍዋን ተሸብባ፣ በልጉዋምም ተለጉማ
አንዳንዴም በጌጣ ጌጥ ተሸልማ
ዕድሜ ልኳን ትሰግራለች ጌታዋን ተሸክማ
መሸከም ነው፣ ተሸክማ መስገር ነው፣ ለአመጽ፣ ሳትነሳ
እንዴት ትነሳ ቀደም ብላ ማሰሻ ጎርሳ።
እና ያቺ በቁሎ፣ ያቺ ያህያ አንጡራ ልጅ
ርቃ አትሄድም ከጌታዋ ደጅ፤
አትናከስ፣ አትራገጥ
አትደነብር፣ አትበረግግ፣ ጸጥ ለጥ
ታማኝ ሆና የጫንዋትን ትሽከማለች
እርጉም፣ አረመኔ፣ ከይሲ፣ መጋዣ፣ እየተባለች
ተዋርዳ፣ ራሷንም አባቷንም ጠልታ እየናቀች
“አባትሽ ማነው?” ስትባል “አጎቴ ፈረስ ነው!” እያለች።
*ዘላለም አበራ ለኦሮምኛ ቋንቋ እና ስነፅሁፍ እድገት ትልቅ አስተዋፆኦ ያበረከቱ የኦሮሚያ ግንባር ቀደም ገጣሚ ናቸው። የግጥሞቻውን ስብስብ “Walaloota” በሚል ስያሜ አሳትመዋል። በርካታ የአሜሪካ እና አውሮፓ ግጥሞችን ወደ አፋን ኦሮሞ ተርጉመዋል።